Waarom is specialty coffee duurder dan normale koffie?

Ben jij ook zo’n fan van specialty coffee? Dan heb je vast gemerkt dat het niet bepaald een goedkope passie is. Of je nu in een koffiebar zit of ergens anders, je betaalt altijd meer voor een specialty coffee dan voor een gewone koffie. Maar wat is nu de reden voor dat prijsverschil? Wat maakt specialty coffee eigenlijk duurder dan een standaard kopje koffie?

Koffie van uitzonderlijke kwaliteit

De hogere prijs van specialty coffee komt voornamelijk doordat het gegarandeerd van topkwaliteit is. Normale koffie kan niet tippen aan de standaard die specialty coffee vereist. Voordat koffie zich een “specialty” mag noemen, moet het voldoen aan strenge eisen van de Specialty Coffee Association (SCA). De SCA heeft elf specifieke criteria waaraan de koffie moet voldoen, waaronder:

Aciditeit: De mate van helderheid en de frisse zuurheid in de koffie.
Balans: Hoe goed de smaken in de koffie in harmonie zijn – niet te zoet, te zuur of te bitter.
Body: Het mondgevoel van de koffie, of deze vol en rond aanvoelt of juist dun.
Clean cup: De algehele ervaring van de koffie, van de eerste slok tot de nasmaak – hoe minder negatieve indrukken, hoe “cleaner” de koffie.
Defecten: Negatieve smaken of onzuiverheden die de kwaliteit verminderen.
Fragrance/aroma: De geur van zowel de gemalen koffie (fragrance) als de geur die vrijkomt nadat het water is toegevoegd (aroma).
Smaak: Het karakter en de complexiteit van de koffie zelf.
Nasmaak: Hoe lang en intens de smaak blijft hangen nadat je de koffie hebt gedronken.
Uniformiteit: De consistentie van de smaak bij meerdere kopjes – smaakt het volgende kopje net zo goed als het eerste?
Zoetheid: De aanwezigheid van zoetige tonen in de koffie en de mate daarvan.
Overall: De algehele ervaring van de koffie, inclusief aroma, smaak, mondgevoel en afdronk.

Deze strikte normen zorgen ervoor dat specialty coffee altijd een superieure smaakbeleving biedt, wat de hogere prijs rechtvaardigt.

Cuppen

Deze elf criteria worden getest tijdens een cupping, wat simpelweg het proces van koffieproeven is. Bij een cupping wordt de koffie beoordeeld op basis van de eerder genoemde kenmerken, en krijgt de koffie punten toegewezen. In totaal zijn er maximaal 100 punten te behalen. Alleen koffie die meer dan 80 punten haalt, mag de titel specialty coffee dragen. Koffie die 79 punten of minder behaalt, komt niet in aanmerking voor deze prestigieuze benaming. Dit strenge beoordelingssysteem garandeert dat alleen de allerbeste koffie als specialty coffee wordt gekwalificeerd.

Om in aanmerking te komen voor specialty coffee, moeten de koffiebonen van absolute topkwaliteit zijn. Ze mogen geen beschadigingen vertonen en moeten uniform in grootte zijn. Zelfs kleine afwijkingen in de bonen kunnen de smaak van de koffie beïnvloeden. Aangezien koffiebonen een natuurproduct zijn en sterk afhankelijk van verschillende factoren (zoals het klimaat en de teeltomstandigheden), komt slechts een klein percentage van de oogst in aanmerking voor de titel specialty coffee.

Het hele proces, van het selecteren van de beste bonen tot de uiteindelijke bereiding, vraagt om veel zorg, tijd en expertise. Dit maakt specialty coffee een luxeproduct, en dat verklaart ook waarom je meer betaalt voor je kopje. Elke stap van het proces vereist nauwkeurigheid en investering, wat zich uiteindelijk vertaalt in de hogere prijs van specialty coffee.

Eerlijke prijzen

Een andere belangrijke factor die de prijs van specialty coffee beïnvloedt, is transparantie en het betalen van eerlijke prijzen. Koffie wordt traditioneel verhandeld op de beurs, waar de C-prijs wordt vastgesteld – een referentieprijs voor koffie van lagere kwaliteit. Deze prijs is waar boeren vaak afhankelijk van zijn, en bepaalt in veel gevallen hoeveel ze voor hun oogst kunnen krijgen. In de praktijk betekent dit dat boeren hun koffie vaak tegen of zelfs onder de kostprijs moeten verkopen, terwijl grote bedrijven flink profiteren. Dit is natuurlijk niet fair.

Specialty coffee probeert dit te veranderen door een prijs te baseren op de werkelijke kwaliteit van de koffie, niet op de beursprijs. Dit zorgt ervoor dat boeren een eerlijke beloning krijgen voor hun harde werk en de kwaliteit die ze leveren. Als gevolg daarvan kunnen zij een beter inkomen verdienen, wat de duurzaamheid van de koffieteelt ten goede komt. En als consument kun je met een goed gevoel genieten van je kopje koffie, wetende dat je bijdraagt aan een eerlijker systeem voor de boeren die het mogelijk maken.